nợ xấu tăng mạnh
Theo kiểm toán nhà nước, vào năm 2023, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (SBV) đã thông qua các chính sách tiền tệ chủ động và linh hoạt giúp duy trì lạm phát ở mức 3,25%, tỷ giá hối đoái ổn định, đảm bảo thanh khoản trong hệ thống ngân hàng và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.
Trong khi các tổ chức tài chính, các ngân hàng và các công ty bảo hiểm thường đáp ứng các chỉ số an toàn và vẫn có lãi, với tỷ lệ nợ xấu trên bảng cân đối dưới 3%, kiểm toán đã phát hiện ra một số vấn đề đáng lo ngại.
Cấu trúc tín dụng vẫn bị sai lệch với các lĩnh vực ưu tiên. Tính đến cuối năm 2023, nợ tín dụng bất động sản đã tăng 11,8% so với cuối năm 2022. Đáng chú ý, các khoản vay đầu tư bất động sản tăng 35,4% - 2,5 lần tốc độ tăng trưởng trung bình của ngành - làm nổi bật chất lượng tín dụng đang suy giảm và rủi ro ngày càng tăng.
Kiểm toán cũng cho thấy sự gia tăng mạnh mẽ của các khoản nợ xấu trong số các khách hàng có các khoản vay chưa thanh toán trên 500 tỷ VND (khoảng 19,6 triệu USD), đặc biệt là tại Ngân hàng Thương mại Sài Gòn (SCB). Ví dụ, tại Ngân hàng chứng khoán thương mại Saigon Thuong Tin (Sacombank), các khoản nợ xấu trong nhóm này tăng 536,2%, trong khi Vietcombank thấy mức tăng 110,8%.
Mặc dù có bốn vòng cắt giảm lãi suất bởi SBV vào năm 2023 - dao động từ 0,5 đến 2 điểm phần trăm - tỷ lệ cho vay trung bình vẫn vượt quá mức tiền gửi trung bình hơn 4%.
Chương trình trợ cấp lãi suất theo Nghị định 31/2022/NG-CP đã kết thúc chỉ với 1,216 nghìn tỷ (48,4 triệu USD) được giải ngân, chỉ bằng 3,04% kế hoạch. Một số ngân hàng thương mại cũng đã áp dụng sai các khoản trợ cấp tổng cộng 1,75 tỷ VND (69.700 USD).
SBV vẫn chưa xây dựng hoặc gửi chiến lược quốc gia hoặc kế hoạch phát triển thị trường vàng và đã không can thiệp kịp thời để ổn định nó theo yêu cầu. Hơn nữa, sự phối hợp giữa các bộ và các cơ quan trong việc chia sẻ dữ liệu để cân bằng dự báo thanh toán vẫn không đủ trong nhiều năm.
Đầu tư tài chính không hiệu quả
Kiểm toán nhà nước cũng nhấn mạnh một số tổ chức có đầu tư tài chính thấp hoặc không hiệu quả.
Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam (Co-Opbank) vẫn chưa thu hồi được khoản tiền gửi 330 tỷ VND (13,1 triệu USD) tại JSC tài chính Handico.
Tại Ngân hàng Phát triển Nông nghiệp và Nông thôn Việt Nam (Agribank), Công ty cho thuê I (ALCI) đã báo cáo tổn thất tích lũy của VND 783,1 tỷ (31,2 triệu USD) vào ngày 31 tháng 12 năm 2023.
Công ty cho thuê II (ALCII) đã được tuyên bố phá sản và ngừng hoạt động. Agribank cũng đã cung cấp đầy đủ hơn 294,4 tỷ VND (11,7 triệu USD) cho khoản đầu tư vào Alcii.
Agribank 'đầu tư 10 tỷ (398.000 USD) vào Vinaconex Transport JSC cũng tỏ ra không hiệu quả, vì công ty đã không hoạt động kể từ năm 2015 và khoản đầu tư được cung cấp đầy đủ.
Kiểm toán tại một số ngân hàng nhất định đã phát hiện ra phân loại nợ không chính xác. Co-Opbank đã phải điều chỉnh số dư nợ xuống trong nhóm 1 bằng VND 15,4 tỷ, nhóm 3 bằng VND 90 triệu, và nhóm 4 lên VND 180 triệu
tại Vietcombank, khoản nợ nhóm 1 giảm 24,06 tỷ VND, nhóm 2 bởi VND 138,38 tỷ và nhóm 4 theo VND 57,15 tỷ. Tuy nhiên, nhóm 3 đã tăng theo VND 84,51 tỷ và nhóm 5 bằng VND 135,08 tỷ.
Các ngân hàng cũng được phát hiện đã mắc các lỗi thủ tục trong việc giải ngân cho vay, bao gồm đánh giá tín dụng hời hợt, không định kỳ đánh giá lại tài sản thế chấp, thiếu tài liệu giải ngân hoặc giám sát không đầy đủ về việc sử dụng cho vay.
Tại Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam, các khoản vay dành cho việc tạo việc làm đôi khi được cấp cho người nhận không đủ điều kiện hoặc vượt quá giới hạn. Các khoản trợ cấp lãi suất đôi khi bị áp dụng sai, và một số chi nhánh được ghi nhận quá hạn và trả chậm hơn mức trung bình của hệ thống.
Tam an
